ผู้เข้ารับการจัดฟันเด็ก จะต้องถอนฟันหรือไม่การจะถอนฟันหรือไม่นั้น "ขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของคุณหมอและแผนการรักษา" ครับ แต่โดยส่วนใหญ่แล้ว การจัดฟันเด็กมีโอกาสที่จะ "ไม่ต้องถอนฟันแท้" สูงกว่าการจัดฟันตอนโตครับ
ปัจจัยที่ใช้พิจารณาว่าน้องจะต้องถอนฟันหรือไม่ครับ:
1. กรณีที่ "ไม่ต้องถอนฟัน" (พบบ่อยในการจัดฟันเด็ก)
คุณหมอจะพยายามเก็บฟันแท้ไว้ให้ครบที่สุด โดยใช้ความได้เปรียบของการที่เด็กยังมีการเจริญเติบโตอยู่:
การขยายขากรรไกร: หากฟันซ้อนเกเพราะพื้นที่ไม่พอ คุณหมอจะใช้เครื่องมือขยายเพดานปากหรือขยายขากรรไกร เพื่อสร้างพื้นที่ให้ฟันแท้เรียงตัวได้โดยไม่ต้องถอนซี่ไหนออกเลย
การกันที่ (Space Maintainer): ในกรณีที่ฟันน้ำนมหลุดก่อนกำหนด คุณหมอจะใส่เครื่องมือกันที่ไว้ เพื่อไม่ให้ฟันซี่ข้างๆ ล้มมาเบียดที่ของฟันแท้ที่จะขึ้นมาใหม่
2. กรณีที่ "ต้องถอนฟัน"
มีบางสถานการณ์ที่คุณหมอจำเป็นต้องสั่งถอนฟันเพื่อให้การรักษาสมบูรณ์:
ฟันน้ำนมไม่ยอมหลุดตามกำหนด: ฟันน้ำนมที่ค้างอยู่นานเกินไปจนขวางทางฟันแท้ที่กำลังจะขึ้น คุณหมอจะถอนออกเพื่อให้ฟันแท้ขึ้นได้ตรงตำแหน่ง
ฟันเกิน (Supernumerary Teeth): เด็กบางคนมีซี่ฟันเกินมาเกินจำนวนปกติ ซึ่งขวางการจัดฟัน ต้องถอนออกครับ
ฟันผุมากจนรักษาไม่ได้: หากมีฟันซี่ไหนผุทะลุโพรงประสาทและไม่สามารถอุดหรือครอบฟันได้ คุณหมออาจเลือกถอนซี่นั้นแล้วใช้วิธีจัดฟันดึงซี่อื่นมาปิดช่องว่างแทน
เคสที่ฟันยื่นหรือซ้อนเกรุนแรงมากๆ: หากขยายขากรรไกรแล้วพื้นที่ยังไม่พอจริงๆ คุณหมออาจจำเป็นต้องพิจารณาถอนฟันแท้ (แต่มักจะเกิดขึ้นน้อยกว่าในผู้ใหญ่)
3. "ฟันน้ำนม" กับ "ฟันแท้"
ส่วนใหญ่การถอนฟันในเด็กจะเป็นการ "ถอนฟันน้ำนม" เพื่อแก้ปัญหาฟันซ้อนหรือทางขึ้นของฟันแท้ครับ
สำหรับการ "ถอนฟันแท้" คุณหมอมักจะพิจารณาอย่างถี่ถ้วนที่สุด และมักจะรอจนฟันแท้ขึ้นเกือบครบก่อนถึงจะตัดสินใจ (ประมาณอายุ 11-13 ปี)
💡 คำแนะนำสำหรับผู้ปกครอง
หากคุณหมอแนะนำให้ถอนฟัน คุณแม่สามารถสอบถามคุณหมอได้โดยตรงว่า:
ถอนเพราะสาเหตุอะไร? (เช่น ขวางทางฟันแท้ หรือฟันผุ)
ถ้าไม่ถอน มีทางเลือกอื่นไหม? (เช่น การใช้เครื่องมือขยายขากรรไกร)
ถ้าถอนตอนนี้ จะส่งผลต่อรูปหน้าของลูกในอนาคตอย่างไร?
สรุป: ไม่ใช่เด็กทุกคนที่จัดฟันจะต้องถอนฟันครับ การปรึกษา ทันตแพทย์เฉพาะทางจัดฟันเด็ก ตั้งแต่เนิ่นๆ (ประมาณ 7 ขวบ) จะช่วยให้คุณหมอวางแผนป้องกันและลดโอกาสที่จะต้องถอนฟันแท้ในอนาคตได้ดีที่สุดครับ
